Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) là một tổ chức thường trực và có quyền tài phán đối với những cá nhân phạm các tội nghiêm trọng nhất, gây quan ngại đối với cộng đồng quốc tế bao gồm tội ác diệt chủng, tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội ác xâm lược. Thẩm quyền và chức năng của ICC được điều chỉnh bởi quy chế Rome – một điều ước quốc tế đa phương giúp thể chế hóa các vấn đề của tố tụng hình sự quốc tế. Tính đến nay đã có 123 quốc gia tham gia quy chế này (trong đó không có 3 nước thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc Mỹ, Trung Quốc, Nga). Theo quy chế Rome, Tòa án Hình sự Quốc tế có thẩm quyền đối với những hành vi được thực hiện trên lãnh thổ của nước thành viên, hoặc bởi công dân của nước thành viên. Tuy nhiên, thẩm quyền truy tố và xét xử đầu tiên phải thuộc về các cơ quan tư pháp quốc gia, chỉ khi các quốc gia “không muốn” hoặc “không thể” thực thi quyền tài phán của mình, thẩm quyền của ICC mới được thực hiện. Đây gọi là nguyên tắc thẩm quyền bổ sung của Tòa án Hình sự Quốc tế.
Tài liệu tham khảo:
- Nguyễn Thị Xuân Sơn, Vấn đề gia nhập và thực thi Quy chế Rome về Tòa án Hình sự quốc tế – Nghiên cứu kinh nghiệm của các quốc gia, Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, 2012
- About the Court. International Criminal Court. https://www.icc-cpi.int/about/the-court
- The States Parties to the Rome Statute. International Criminal Court. https://asp.icc-cpi.int/states-parties
- Rome Statute of the International Criminal Court. International Criminal Court. https://www.icc-cpi.int/sites/default/files/RS-Eng.pdf
- Khoa Điềm. (2023). Lệnh bắt của Tòa Hình sự Quốc tế không dễ thực thi, vì sao?. Báo Điện tử Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh. https://plo.vn/lenh-bat-cua-toa-hinh-su-quoc-te-khong-de-thuc-thi-vi-sao-post725169.html
