Petrodollar là đồng đô la Mỹ được dùng để thanh toán cho quốc gia xuất khẩu dầu. Thuật ngữ này xuất hiện trong bối cảnh giá dầu mỏ tăng cao trong cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973. Khi đó, Mỹ đã đàm phán với các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) để định giá dầu độc quyền bằng đồng đô la Mỹ. Quốc gia đầu tiên đạt thỏa thuận với Mỹ về petrodollar là Ả Rập Saudi. Theo đó, Ả Rập Saudi chấp nhận thanh toán dầu mỏ bằng đồng đô la Mỹ và sẽ đầu tư các khoản doanh thu petrodollar này vào các tài sản tài chính của Mỹ. Ngược lại, Mỹ sẽ viện trợ về quân sự và kinh tế cho Ả Rập Saudi.
Dầu mỏ là nguồn năng lượng cơ bản cho nền kinh tế của hầu hết mọi quốc gia trong quá trình vận động và phát triển. Chính vì vậy, sự liên kết giữa đồng đô la Mỹ và ngành công nghiệp dầu mỏ toàn cầu giúp gia tăng nhu cầu đối với đồng đô la Mỹ, từ đó củng cố vị thế là đồng tiền dự trữ chính của thế giới của đồng đô la Mỹ. Thương mại thế giới chủ yếu phụ thuộc vào nguồn năng lượng và dầu mỏ, vì vậy petrodollar còn có tác động đến nền kinh tế, chính trị quốc tế. Petrodollar tạo cơ hội cho những quốc gia có quan hệ thương mại chặt chẽ với các nhà cung cấp dầu trong việc xuất khẩu các loại hàng hóa và dịch vụ của mình đồng thời góp phần vào sự ổn định và tăng trưởng của thị trường tài chính toàn cầu. Ngoài ra, petrodollar còn đóng vai trò quan trọng trong việc định hình quan hệ quốc tế vì góp phần làm gia tăng ảnh hưởng của Mỹ cũng như các nước xuất khẩu dầu trên trường quốc tế và tạo ra sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế, chính trị giữa các quốc gia. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, vị thế thống trị của đồng đô la Mỹ trong thương mại dầu mỏ có nguy cơ bị thách thức bởi sự phát triển của các loại tiền tệ và nguồn năng lượng thay thế cùng với sự gia tăng căng thẳng địa chính trị toàn cầu.
Tài liệu tham khảo:
- Chen, J. (2024, June 17). Petrodollars: Definition, History, Uses. Investopedia. Retrieved June 20, 2024, from https://www.investopedia.com/terms/p/petrodollars.asp
- Tun, Z. T. (2024, June 19). How Petrodollars Affect the U.S. Dollar. Investopedia. Retrieved June 20, 2024, from https://www.investopedia.com/articles/forex/072915/how-petrodollars-affect-us-dollar.asp
- Bukhdir, A. (2024, January 23). The Impact of Petrodollars on Global Economy. Morpher. Retrieved June 20, 2024, from https://www.morpher.com/blog/impact-of-petrodollars
- Malik, M. R. (2024, June 15). What Was the Petrodollar Deal Between US and Saudi Arabia That Lasted 50 Years? How Will It Impact the World? – Explained. The Daily Guardian. Retrieved June 20, 2024, from https://thedailyguardian.com/what-was-the-petrodollar-deal-between-us-and-saudi-arabia-that-lasted-50-years-how-will-it-impact-the-world-explained/
- Kiran, S. (2023, July 2). Challenges to Petrodollar Dominance: The Evolving Geopolitics of Oil. Stratheia. Retrieved June 20, 2024, from https://stratheia.com/challenges-to-petrodollar-dominance-the-evolving-geopolitics-of-oil/
